Quá trình tử cung co hồi về kích thước ban đầu sau sinh là một phần tất yếu của quá trình phục hồi. Tuy nhiên, không phải ai cũng thuận lợi. Tình trạng tử cung co hồi chậm không chỉ khiến mẹ chậm lấy lại vóc dáng mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, nghiêm trọng nhất là bế sản dịch hoặc băng huyết. Hiểu rõ 5 nguyên nhân chính dưới đây và các dấu hiệu tử cung co hồi tốt sẽ giúp mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe.
>>> Xông gì cho tử cung rút lên?
*** Điều trị bệnh phụ khoa tại Phòng Khám Cần Thơ
Nội dung bài viết
Tử cung co hồi chậm sau sinh
Dấu hiệu tử cung co hồi tốt mẹ cần biết
Sau khi em bé và nhau thai ra ngoài, tử cung sẽ ngay lập tức co bóp mạnh để co lại. Một quá trình co hồi tốt thường có các dấu hiệu sau:
- Cảm thấy “cơn co dạ con”: Cảm giác đau trằn bụng dưới, tương tự như đau bụng kinh, đặc biệt là khi cho con bú. Đây là dấu hiệu của các cơn co bóp tích cực.
- Sờ thấy khối cứng ở bụng dưới: Ngay sau sinh, bạn có thể sờ thấy tử cung tròn, cứng, nằm ngay dưới rốn. Mỗi ngày nó sẽ nhỏ dần và tụt xuống thấp hơn.
- Sản dịch ra đều đặn và nhạt màu dần: Sản dịch (lochia) sẽ có màu đỏ tươi trong vài ngày đầu, sau đó chuyển sang hồng nhạt, rồi vàng và cuối cùng là trong suốt, lượng giảm dần.
- Bụng nhỏ lại: Vòng bụng xẹp xuống nhanh chóng trong tuần đầu tiên.
Nếu bạn không thấy các dấu hiệu này, rất có thể bạn đang gặp phải tình trạng tử cung co hồi chậm.
5 Nguyên nhân khiến tử cung co hồi chậm
Tử cung không co sau sinh hoặc co hồi rất chậm có thể xuất phát từ những lý do nguy hiểm. Dưới đây là 5 nguyên nhân phổ biến:
1. Sót nhau thai hoặc sót màng
Đây là nguyên nhân nghiêm trọng hàng đầu. Khi một phần nhau thai hoặc màng nhau còn sót lại bên trong, tử cung sẽ không thể co bóp đồng bộ và đóng kín hoàn toàn. Nó “hiểu lầm” rằng vẫn còn “vật thể lạ” bên trong.
2. Nhiễm trùng hậu sản
Vi khuẩn xâm nhập vào buồng tử cung (viêm nội mạc tử cung) gây sưng, viêm. Một tử cung bị viêm nhiễm sẽ bị “trơ”, giảm khả năng co bóp và dẫn đến ứ đọng sản dịch.
3. Tử cung bị “quá sức” (Đờ tử cung)
Cơ tử cung bị kéo giãn quá mức trong thai kỳ sẽ trở nên “mệt mỏi” và mất khả năng đàn hồi. Các trường hợp dễ bị bao gồm:
- Sinh con quá to (trên 4kg).
- Đa thai (sinh đôi, sinh ba).
- Thời gian chuyển dạ kéo dài, phải can thiệp nhiều.
- Sinh nhiều con (tử cung bị “lão hóa”).
4. Bàng quang căng tức
Sau sinh, cảm giác mắc tiểu của sản phụ thường bị giảm. Nếu bàng quang bị đầy nước tiểu mà không được làm rỗng, nó sẽ chèn ép, cản trở tử cung co lại đúng vị trí.
5. Vận động quá ít
Nhiều sản phụ có quan niệm phải nằm bất động trên giường. Điều này là sai lầm. Việc nằm quá lâu một chỗ khiến máu huyết khó lưu thông, sản dịch khó bị tống ra ngoài, làm chậm quá trình co hồi.
Hậu quả nguy hiểm: Bế sản dịch
Hậu quả đáng sợ nhất của tử cung co hồi chậm chính là bế sản dịch. Đây là tình trạng sản dịch không thoát ra ngoài được, ứ đọng lại trong buồng tử cung.
Việc này tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, gây nhiễm trùng, sốt cao, đau bụng dữ dội và có thể dẫn đến băng huyết sau sinh muộn, cực kỳ nguy hiểm.
Bảng giải pháp xử lý và phòng ngừa
Khi gặp tình trạng co hồi chậm, tùy vào nguyên nhân mà sẽ có giải pháp khác nhau.
| Nguyên nhân | Giải pháp xử lý |
| 1. Sót nhau / Nhiễm trùng | Bắt buộc thăm khám ngay lập tức. Bác sĩ sẽ siêu âm và có thể cần can thiệp nong gắp phần sót, kết hợp sử dụng kháng sinh mạnh. |
| 2. Đờ tử cung | Bác sĩ sẽ dùng thuốc tăng co bóp, kết hợp xoa bóp tử cung qua thành bụng để kích thích. |
| 3. Bàng quang căng | Chủ động đi tiểu 2-3 giờ/lần ngay cả khi không mắc. Nếu bị bí tiểu nặng, bác sĩ có thể cần đặt sonde tiểu tạm thời. |
| 4. Vận động ít | Nên vận động nhẹ nhàng, đi lại trong phòng sớm sau sinh (6-8 giờ sau sinh thường, 24 giờ sau sinh mổ) để máu huyết lưu thông và sản dịch dễ thoát ra. |
| 5. Giải pháp hỗ trợ tại nhà | Cho con bú: Đây là cách tốt nhất. Khi bé bú, cơ thể mẹ tiết ra Oxytocin tự nhiên, giúp tử cung co bóp mạnh mẽ. Vệ sinh sạch sẽ: Giữ vùng kín khô ráo, sạch sẽ để tránh nhiễm trùng ngược dòng. |
Khi nào bạn cần đi khám?
Hãy đến bệnh viện ngay nếu bạn có các dấu hiệu của bế sản dịch hoặc nhiễm trùng:
- Sốt cao, cơ thể ớn lạnh.
- Đau bụng dưới dữ dội, ấn vào thấy rất đau.
- Sản dịch đột ngột ra ít hẳn hoặc ngừng ra, dù trước đó đang ra bình thường.
- Sản dịch có mùi hôi tanh nồng nặc, có màu xanh hoặc mủ.
Việc phục hồi sau sinh kém, đặc biệt là khi cơ sàn chậu suy yếu, có thể dẫn đến các vấn đề lâu dài như sa tử cung.
Tại Cần Thơ, Phòng Khám Cần Thơ à địa chỉ điều trị sa tử cung tại Cần Thơ được nhiều chị em tin tưởng. Các ưu điểm của phòng khám bao gồm:
- Bác sĩ chuyên khoa Phụ sản giỏi: Thăm khám kỹ lưỡng, xác định đúng cấp độ sa và tư vấn phác đồ phù hợp.
- Thấu hiểu tâm lý: Tạo không gian khám riêng tư, giúp chị em thoải mái chia sẻ vấn đề nhạy cảm.
- Trang thiết bị hiện đại: Hỗ trợ chẩn đoán chính xác tình trạng sa và các bệnh lý đi kèm.
- Bảo mật thông tin: Cam kết giữ kín mọi thông tin cá nhân của khách hàng.
- Chi phí minh bạch: Tư vấn rõ ràng về chi phí trước khi thực hiện bất kỳ can thiệp nào.
Để hỗ trợ quá trình phục hồi tử cung và giúp tử cung săn chắc, se khít hơn, nhiều phương pháp dân gian đã được áp dụng. Để biết xông gì cho tử cung rút lên an toàn, bạn có thể tham khảo thêm tại bài viết này.
Câu hỏi thường gặp
1. Dấu hiệu tử cung co hồi tốt rõ nhất là gì?
Rõ nhất là cảm giác đau “cơn co dạ con” (đặc biệt khi cho bé bú) và khi sờ nắn bụng, thấy có một khối tròn cứng (là tử cung) đang nhỏ dần mỗi ngày.
2. Bế sản dịch và sản dịch bình thường khác nhau thế nào?
Sản dịch bình thường sẽ ra đều, giảm dần và nhạt màu dần, không hôi thối. Bế sản dịch là tình trạng sản dịch đột ngột ngừng ra hoặc ra rất ít, kèm theo đau bụng, sốt, và sản dịch có thể có mùi hôi nồng nặc.
3. Tử cung không co sau sinh mổ có bị không?
Có. Mặc dù sinh mổ không trải qua quá trình rặn đẻ, nhưng các nguyên nhân như tử cung bị giãn quá mức (do đa thai, con to) hoặc nhiễm trùng vẫn có thể xảy ra, dẫn đến co hồi chậm.
4. Sau sinh bao lâu thì tử cung co hồi hoàn toàn?
Thường mất khoảng 6 tuần để tử cung trở về kích thước và trọng lượng như trước khi mang thai.
Tử cung co hồi chậm là một dấu hiệu cảnh báo sức khỏe mà mẹ bỉm không được chủ quan. Hãy chú ý đến các dấu hiệu tử cung co hồi tốt, vận động sớm, cho con bú đều đặn và đi khám ngay nếu nghi ngờ bế sản dịch. Quá trình phục hồi an toàn là nền tảng cho sức khỏe lâu dài của bạn.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
Mọi thắc mắc hay cần tư vấn khám chữa bệnh, đặt lịch, người dân có thể liên hệ đến Phòng Khám Cần Thơ theo số điện thoại 0966.332.352. 
Địa chỉ: 57 Hùng Vương, phường Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. 
Thời gian làm việc: từ 7h30 sáng đến 8h tối tất cả các ngày trong tuần từ thứ 2 đến chủ nhật, kể cả ngày lễ và Tết dương lịch (KHÔNG NGHỈ TRƯA). (Phòng Khám Cần Thơ chỉ có 1 cơ sở duy nhất ở địa chỉ này, quý bệnh nhân cần hết sức thận trọng với các chiêu trò lôi kéo, dẫn dắt khách của xe ôm đến phòng khám kém chất lượng hơn nhằm hưởng hoa hồng).
